Γιάννης Ιατρού
Κόμικς: Η 9η Τέχνη – μία ευπρόσιτη μορφή ψυχαγωγίας
Τα κόμικς, ή αλλιώς η 9η Τέχνη, όπως έχουν καθιερωθεί στις μέρες μας, είναι μία πολυδιάστατη μορφή τέχνης. Έχουν μεγαλώσει γενιές και γενιές μέσα από τις σελίδες τους, συντροφεύοντας μικρούς και μεγάλους αναγνώστες με τους διασκεδαστικούς χαρακτήρες και τις περιπέτειές τους.
Απέκτησαν τη μορφή που ξέρουμε σήμερα περίπου στις αρχές του 20ού αιώνα.
Παρ’ όλα αυτά από τότε μέχρι σήμερα, όπως είναι λογικό, εξελίχθηκαν και διαμορφώθηκαν, δημιουργώντας έτσι μία μεγάλη γκάμα διαφορετικών υφών και πιο εξειδικευμένων έργων, που απευθύνονταν τόσο σε ευρύ κοινό όσο και σε πιο συγκεκριμένο.
Στην Ελλάδα οι εικονογραφημένες ιστορίες έκαναν αισθητή την παρουσία τους κατά τη δεκαετία του ’50, αν και αρκετές πειραματικές εκδόσεις είχαν κάνει την εμφάνισή τους προηγουμένως. Σε μία χώρα που μόλις είχε σταθεί στα πόδια της από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, η ανάγκη για ένα μέσο ψυχαγωγίας που δεν απαιτούσε ούτε ιδιαίτερες γνώσεις ούτε κάποιο ιδιαίτερο χρηματικό ποσό ήταν εμφανής σε κάθε έλληνα. Αυτός ήταν και ο λόγος που τα κόμικς γίναν τόσο εύκολα αποδεκτά στη χώρα μας.
Σημαντικό ρόλο έπαιξαν και οι χαρακτήρες που πρωτοεισήχθησαν στη χώρα μας. Οι Έλληνες μπορούσαν εύκολα να ταυτιστούν με τον Αστερίξ, τον μικρόσωμο Γαλάτη, και το υπόλοιπο χωριό, το οποίο ήταν φαινομενικά αβοήθητο μπροστά σε μια ολόκληρη αντίπαλη αυτοκρατορία, τη Ρωμαϊκή, κι όμως αρνούνταν υποδειγματικά την υποταγή και –έστω και με τη βοήθεια του μαγικού ζωμού- ερχόντουσαν ξανά και ξανά αντιμέτωποι με τις ρωμαϊκές λεγεώνες. Το ίδιο εύκολα ταυτίστηκαν με χαρακτήρες όπως ο Μίκυ, ο Σεραφίνο, ο Μπλεκ κ.ά.
Με την πάροδο των χρόνων, πολλές εκδόσεις κάνουν την εμφάνισή τους στα ελληνικά περίπτερα και στα βιβλιοπωλεία. Τόσο περιοδικές όσο και αυτόνομες εκδόσεις, από έλληνες και ξένους δημιουργούς, χαρίζουν στους αναγνώστες μερικά λεπτά ή μερικές ώρες διασκέδασης και χαλάρωσης, χωρίς να λείπουν και τα πιο «εκπαιδευτικά» έργα, όπου η υπόθεση έχει να προσφέρει πολλά πράγματα και να εμπλουτίσει τις γνώσεις αυτού που τα διαβάζει.
Σήμερα, τα κόμικς έχουν στηθεί σαν μια μεσαίου μεγέθους βιομηχανία στη χώρα μας. Πολλοί «ντόπιοι» δημιουργοί εκδίδουν μηνιαίως τα δικά τους πονήματα, και το αναγνωστικό κοινό έχει αυξηθεί σε σχέση με παλιότερα. Δυστυχώς, όμως, στην Ελλάδα συγκεκριμένα επικρατεί η αντίληψη πως το συγκεκριμένο μέσο παραμένει παιδικό, και γι’ αυτόν τον λόγο πολλοί έφηβοι, ακόμα και αν διάβαζαν σε μικρότερη ηλικία, σταματούν οριστικά, για να τα ξανανακαλύψουν (εάν σταθούν τυχεροί) σε μεγαλύτερη ηλικία.
Τα κόμικς όμως δεν απευθύνονται μόνο σε κάποιο συγκεκριμένο κοινό. Τα υπάρχοντα έργα μπορούν να το αποδείξουν περίτρανα. Υπάρχουν εκδόσεις που απευθύνονται κυρίως σε παιδιά, άλλες που επικεντρώνονται σε ενήλικες, και ανάλογα το κοινό αλλά και το περιεχόμενο ποικίλει και η τιμή καθώς και η ποιότητα της έκδοσης. Βέβαια, υπάρχουν έργα, όπως για παράδειγμα τα γαλλοβέλγικα Λούκυ Λουκ και Αστερίξ που μπορούν να διαβαστούν το ίδιο ευχάριστα από όλες τις ηλικίες ανθρώπων – απλά, η κάθε ηλικία θα ερμηνεύσει αυτό που διαβάζει με διαφορετικό τρόπο.
Γιάννης Ιατρού, Α΄ Τάξη, 8ο Λύκειο Βόλου
ΕΝΤΕΥΚΤΗΡΙΟ, 6/5/2012