«Παιδιά είμαστε τότε… Οι Μικρασιάτες θυμούνται» (ντοκιμαντέρ)

 Η φωτογραφία από τη διεύθυνση http://goo.gl/rezCUo

Project

Προμηθευτείτε και παρακολουθήστε το ντοκιμαντέρ Παιδιά είμαστε τότε… Οι Μικρασιάτες θυμούνται, του Ιδρύματος Μείζονος Ελληνισμού, 1999, με συνεντεύξεις-μαρτυρίες προσφύγων από τη Μικρά Ασία. Να εστιάσετε στις ενότητες Σχέσεις με τους ντόπιους (στο 56:00′) και Αποκατάσταση (στο 1:04:07′). Εργαστείτε σε ομάδες. Κάθε ομάδα μπορεί να πάρει υπόψη τις μαρτυρίες των προσφύγων στο σύνολό τους ή να παρακολουθήσει μόνο τις αφηγήσεις ορισμένων  προσώπων.

1. Πώς αντιμετώπιζαν τους Μικρασιάτες πρόσφυγες οι ντόπιοι; Να εντοπίσετε λέξεις και φράσεις που δείχνουν την εικόνα των άλλων για τους πρόσφυγες.
2. Να εντοπίσετε την εικόνα που είχαν οι ίδιοι οι πρόσφυγες για τον εαυτό τους: α) την εποχή των δυσκολιών και β) την εποχή που δίνουν συνέντευξη, δηλαδή ύστερα από χρόνια, σε μεγάλη ηλικία. Προσπαθήστε να ανιχνεύσετε τα στοιχεία πολιτισμού που καταθέτουν ότι έφεραν από τις πατρίδες τους στην Ελλάδα.
3. Η κοινή συνισταμένη-αξιολόγηση στις μαρτυρίες των Μικρασιατών προσφύγων είναι: Τα καταφέραμε. Με αφετηρία αυτή την αποτίμηση, να ανιχνευτούν:

• Η εξέλιξη της αφήγησής τους, που δείχνει την πορεία ως την τελική αυτή παραδοχή.
• Οι πιο χαρακτηριστικές φράσεις που δείχνουν πώς αυτοπροσδιορίζουν την έκβαση της πορείας τους στην Ελλάδα.
• Αν συμπίπτει η εικόνα που παρουσιάζουν οι πρόσφυγες για τον εαυτό τους με την εικόνα που έχει η σύγχρονη  κοινωνία για τους συγκεκριμένους πρόσφυγες.

4. Αφού ανατρέξετε σε ιστορικά κείμενα και πηγές, να συζητήσετε:

• Πώς αντιμετωπίστηκαν από τους ντόπιους πληθυσμούς και την πολιτεία οι μικρασιάτες πρόσφυγες.
• Πώς αποτιμήθηκε αργότερα η προσφορά τους;  Να συμβουλευτείτε σχετικά και το κείμενο της Κασιμάτη.  
• Με το δεδομένο αυτής της κεκτημένης γνώσης, πιστεύετε ότι στο μέλλον μπορεί να ανατραπεί η εικόνα που έχουν ορισμένοι για τους μετανάστες στη χώρα μας;

5. Γιατί η εμπειρία του παρελθόντος δεν επαρκεί για τη διαμόρφωση μιας άλλης εικόνας για τον ξένο και τη διαφορετικότητά του;   
6. Να ανιχνεύσετε στις συνεντεύξεις τη συγκινησιακή χρήση της γλώσσας, βλ. και Έκφραση-Έκθεση Α΄ λυκείου, σ. 46. Να εντοπίσετε αν και πώς συμβάλλουν τα εξωγλωσσικά/ παραγλωσσικά στοιχεία της ομιλίας στην περίπτωση αυτή, βλ. και Έκφραση-Έκθεση Α΄ λυκείου, σ. 92. 
7. Να εντοπίσετε χαρακτηριστικά της προφοράς, της σύνταξης, γενικά της γλώσσας, ανάλογα με τον τόπο καταγωγής των προσφύγων, π.χ. καταγωγή από τη Σμύρνη, από τη Σπάρτα.
8. Στο ντοκιμαντέρ προβάλλεται η εικόνα των πονεμένων-κατατρεγμένων-αδικημένων, αλλά και των αισιόδοξων-πετυχημένων ανθρώπων. Πώς το ερμηνεύετε αυτό, λαμβάνοντας υπόψη ότι οι μαρτυρίες των προσφύγων προέρχονται από συνέντευξη που οργάνωσε ένας επίσημος φορέας, το Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού; Ποια αισθήματα, κατά τη γνώμη σας, αναδύονται από τον λόγο των αφηγητών προσφύγων; Ποια εντύπωση μένει τελικά στον θεατή;